TRUYỆN KIỀU xoay quanh số phận của một người phụ nữ “tài sắc vẹn toàn” nhưng không được hạnh phúc. Nàng phải bán mình chuộc cha và bị xã hội dồn đuổi buộc làm kỹ nữ trong chốn lầu xanh. Nguyễn Du đã vượt lên những định kiến xã hội nặng nề để ca ngợi vẻ đẹp hình thể, tài năng, đặc biệt là vẻ đẹp tâm hồn và nhân cách của Vương Thúy Kiều. Cùng với phong cách lãng mạn, Nguyễn Du biết ca ngợi cái đẹp của cảnh trí, diễn tả một cách kỳ diệu sự xúc động xé lòng, xé ruột của một trái tim yêu đương, cùng những đau buồn, rầu rĩ, những thất vọng, những niềm vui chiến thắng, tóm lại là tất cả “những rung động trữ tình, những biến thái mộng mơ, những đột khởi của tâm thức”

Tác phẩm mượn câu chuyện của nàng Kiều để vẽ lên bức tranh toàn cảnh về hiện thực xã hội phong kiến thối nát, kim tiền, xấu xa, đồi bại và đầy rẫy bất công ở Việt Nam vào cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19, đồng thời thể hiện ước mơ giải phóng con người, đòi quyền sống, quyền tự do, công lý, tình yêu và hạnh phúc. TRUYỆN KIỀU được xem là tập "Đại thành ngôn ngữ" của văn học dân tộc…

Trong TRUYỆN KIỀU, không chỉ có nhạc điệu của lời thơ, sắc màu của cảnh vật, sự phong phú của ngôn từ, khả dĩ làm rung động trái tim cô lái đò, ông lão nông ngày trước, hay gây xúc cảm cho một chiến sĩ cách mạng thời nay.

Với TRUYỆN KIỀU, Nguyễn Du đã chắt lọc những phần tinh tú nhất trong lời ăn, tiếng nói của nhân dân, đặc biệt là ngôn ngữ văn học dân gian, thông qua việc vận dụng linh hoạt, sáng tạo và dày đặc các khẩu ngữ, ngoa ngữ, thành ngữ, ca dao, tục ngữ và một số thành ngữ Hán Việt đã được "thuần Việt".

Trong suốt hai thế kỷ, TRUYỆN KIỀU đã trở thành cuốn sách “gối đầu giường” và như  khẳng định của một số người, rằng TRUYỆN KIỀU riêng nó đã tổng hợp được tất cả tâm hồn Việt Nam và mãi mãi là công trình tuyệt mỹ vô song của văn học Việt. Tác giả và tác phẩm đã đủ lớn lao để chúng ta yêu quý, chứ cần gì phải điểm tô bằng những lời sáo rỗng uổng công.

Minh Khai trân trọng giới thiệu